Jak rozmawiać z dzieckiem o uzależnieniach, żeby naprawdę usłyszało?

Temat uzależnień budzi w rodzicach niepokój – i słusznie. W dobie smartfonów, łatwego dostępu do substancji i presji rówieśniczej, dzieci i nastolatki stają się szczególnie narażone na rozwój uzależnień. Wielu rodziców nie wie jednak, jak zacząć rozmowę, by nie wywołać buntu lub zamknięcia. W tym artykule pokazujemy, jak rozmawiać z dzieckiem o uzależnieniach z szacunkiem, skutecznie i bez moralizowania.

Dlaczego dzieci nie chcą rozmawiać z dorosłymi?

Z perspektywy młodego człowieka rozmowy z dorosłymi często wyglądają jak wykład, przestroga lub kontrola. Dzieci boją się oceny, kar, rozczarowania rodziców. Nastolatki – chcą niezależności i szukają uznania w grupie rówieśniczej. Efekt? Zamiast szczerej rozmowy – milczenie, unikanie, ukrywanie.

Czego unikać w rozmowie z dzieckiem?

– Straszenia („Wiesz, co się stanie, jak cię złapie policja?”)
– Osądzania („Tylko głupi sięga po narkotyki.”)
– Moralizowania („Za moich czasów…”),
– Przesłuchiwania („Z kim byłeś? Co piłeś? Kto tam był?”)
– Reakcji złości i zawodu, które blokują zaufanie

Co warto zrobić zamiast?

– Zadbaj o moment i atmosferę – nie prowadź rozmowy „w biegu” ani pod wpływem emocji
– Mów o swoich uczuciach: „Martwię się, bo Cię kocham, a nie dlatego, że chcę Cię kontrolować”
– Daj przestrzeń: „Czy jest coś, o czym chciałbyś/chciałabyś pogadać? Nawet jeśli to trudne?”
– Pytaj, co myśli – nie co zrobił
– Edukuj, ale bez tonu kazania – opowiedz o mechanizmach uzależnień, nie tylko skutkach

Jak mówić, żeby dziecko naprawdę usłyszało?

• Bądź ciekawy, nie kontrolujący
• Uznaj emocje dziecka („Rozumiem, że możesz czuć presję wśród znajomych”)
• Zadaj pytania otwarte: „Co według Ciebie sprawia, że niektórzy sięgają po alkohol?”
• Nie oczekuj „efektu po jednej rozmowie” – rozmowy to proces, nie jednorazowa interwencja
• Dawaj dobry przykład – dzieci uczą się przede wszystkim przez obserwację

Co jeśli dziecko już eksperymentuje?

Nie wpadaj w panikę. Nie ignoruj. Najważniejsze to nie zareagować skrajnymi emocjami. Zamiast grozić – zaproponuj wsparcie. Pokaż, że to nie kara, ale troska.

W poradni Liberta prowadzimy konsultacje psychologiczne dla rodziców i specjalistyczną terapię młodzieży. Pomagamy:

• w sytuacjach pierwszych podejrzeń,
• gdy dziecko już eksperymentuje,
• a także wtedy, gdy pojawiły się poważniejsze objawy uzależnienia.

Rozmowa z dzieckiem o uzależnieniach to nie wykład – to szansa na bliskość.

Im wcześniej zacznie się taka rozmowa, tym większa szansa, że dziecko przyjdzie z problemem – zanim stanie się nałogiem. Skonsultuj się z naszym zespołem – wspieramy rodziców i dzieci w budowaniu zaufania i zdrowych relacji.
+48 784 690 629 | kontakt@liberta.pl |  www.liberta.pl