Jak rozpoznać współuzależnienie? Cichy mechanizm, który niszczy całe rodziny

Autor: Katarzyny Andrusikiewicz

Współuzależnienie nie pojawia się nagle. Zaczyna się od troski, lojalności, próby ratowania bliskiej osoby. Z czasem staje się schematem, w którym osoba żyjąca obok osoby uzależnionej traci kontakt ze sobą, rezygnuje z własnych potrzeb i dostosowuje się do choroby drugiego człowieka. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest współuzależnienie, jak je rozpoznać i dlaczego warto szukać wsparcia nie tylko dla osoby uzależnionej – ale również dla siebie.


Co to jest współuzależnienie?

Współuzależnienie to wzorzec funkcjonowania osoby, która żyje w bliskiej relacji z osobą uzależnioną – partnerem, dzieckiem, rodzicem czy rodzeństwem. To nie „wada charakteru”, ale sposób radzenia sobie z przewlekłym stresem i chaosem emocjonalnym, jaki niesie życie z osobą uzależnioną.

Osoba współuzależniona koncentruje się na drugiej osobie – kontroluje, ratuje, wypiera trudne emocje, tłumaczy zachowania partnera lub dziecka. Często zaniedbuje siebie, rezygnuje z własnych potrzeb, a jednocześnie odczuwa lęk, złość, poczucie winy i bezsilność.


Kogo dotyczy współuzależnienie?

Najczęściej współuzależnienie rozwija się u:

  • partnerek/partnerów osób uzależnionych (np. od alkoholu, narkotyków, hazardu),
  • rodziców dzieci z uzależnieniem lub zaburzeniami zachowania,
  • dorosłych dzieci, które opiekują się uzależnionym rodzicem.

Współuzależnienie to nie tylko „kobieca sprawa” – choć statystycznie częściej dotyczy kobiet, może rozwijać się również u mężczyzn.


 Jakie są objawy współuzależnienia?

1. Utrata kontaktu z własnymi emocjami i potrzebami

Osoba współuzależniona skupia się na emocjach drugiej osoby, tłumi swoje potrzeby, nie potrafi powiedzieć „nie”.

2. Przejmowanie odpowiedzialności za zachowanie osoby uzależnionej

Czuje się winna za nawroty, stara się kontrolować picie, ukrywa konsekwencje przed innymi.

3. Przekraczanie własnych granic i zgoda na przemoc psychiczną lub fizyczną

Z czasem osoba współuzależniona może przyzwyczaić się do życia w napięciu i chaosie, tłumacząc wszystko „nałogiem”.

4. Życie w trybie: „Jak on/ona ma dobry dzień, to ja też”

Funkcjonowanie emocjonalne zależy od nastrojów i zachowań osoby uzależnionej – co sprawia, że współuzależniony/a sam/a traci kontrolę nad swoim życiem.

5. Lęk przed zmianą – nawet jeśli sytuacja jest wyniszczająca

Choć cierpienie jest ogromne, zmiana przeraża – bo wiąże się z konfrontacją, utratą relacji lub nieznanym.


Dlaczego warto sięgnąć po pomoc?

Współuzależnienie jest formą cierpienia psychicznego, które nie mija samo. Może prowadzić do depresji, zaburzeń lękowych, somatyzacji (np. bóle głowy, bezsenność), a także do uzależnienia wtórnego – np. od leków, pracy, kontroli.

Terapia dla osób współuzależnionych pozwala:

  • odzyskać kontakt z własnymi emocjami,
  • nauczyć się stawiać granice bez poczucia winy,
  • odbudować poczucie wartości i sprawczości,
  • zrozumieć, że odpowiedzialność za terapię osoby uzależnionej nie leży po naszej stronie.

Jak wygląda terapia współuzależnienia w Liberta?

W poradni Liberta oferujemy pomoc psychologiczną i psychoterapeutyczną dla osób współuzależnionych – niezależnie od tego, czy osoba uzależniona rozpoczęła leczenie.

Pomoc obejmuje:

  • indywidualne spotkania terapeutyczne,
  • konsultacje psychologiczne dla partnerów i rodziców,
  • terapię par (jeśli relacja trwa),
  • psychoedukację dotyczącą uzależnień i współuzależnienia.

Współuzależnienie to nie „zbyt duża miłość”. To realny mechanizm obronny, który rani.

Nie trzeba cierpieć w milczeniu. Można się z tego uwolnić – krok po kroku, z pomocą terapeuty.

Umów się na pierwszą konsultację w poradni Liberta – bez oceniania, z pełnym zrozumieniem.
+48 784 690 629 | www.liberta.pl | kontakt@liberta.pl

Formularz kontaktowy

Skontaktuj się z nami

Kontakt
All right reserved